Glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium majus) występuje w całym kraju przy drogach, nad brzegami rzek, w lasach i parkach. Rośnie w całej Europie, Azji, Ameryce Południowej. Może być uprawiany. Roślina ta zawiera pomarańczowy sok, który wypływa po przełamaniu łodygi. Kwiaty ma żółte.
Nazwa pochodzi stąd, że jak głosi tradycja ludowa, kwitnie ona od przylotu do odlotu jaskółek.
Inne nazwy: jaskółcze ziele, glistnik pospolity, glistnik większy, glistewnik, złotnik, ziele od brodawek, żółtnik, celidonia – ta ostatnia nazwa ma związek z łacińskimi słowami coeli donum – dar niebios.
Surowce lecznicze: ziele glistnika oraz korzeń.
Substancje lecznicze:
Główne związki zawarte w glistniku to alkaloidy, z których najważniejszym jest chelidonina (znosi skurcze mięśni gładkich, zwłaszcza przewodu pokarmowego). Ponadto zawiera aminy biogenne, kwasy organiczne, flawonoidy i sole mineralne.
Korzenie glistnika zawierają więcej alkaloidów niż ziele, ponadto są bogate we flawonoidy i saponiny.
Glistnik jaskółcze ziele właściwości
- rozkurczowe
- żółciopędne
- uspokajające
- przeciwuczuleniowe
Glistnik jaskółcze ziele zastosowanie
Ziele glistnika ma działanie bakteriobójcze, pierwotniakobójcze i grzybobójcze, ponadto wykazuje silne działanie rozkurczowe oraz hamują rozwój komórek nowotworowych. Hamuje wzrost drobnoustrojów w przewodzie pokarmowym i to zarówno bakterii Gram-dodatnich jak i Gram-ujemnych. Znosi stany skurczowe, przywraca prawidłowe ruchy i opróżnianie się pęcherzyka żółciowego, co przeciwdziała zaleganiu żółci i wytrącaniu się złogów w drogach żółciowych. Preparaty z glistnika działają przeciwbólowo. Ich działanie jest o połowę słabsze od działania papaweryny.
Medycyna ludowa od dawna zalecała sok wypływający ze świeżych łodyg glistnika jako lekarstwo na brodawki (kurzajki).
Związki czynne zawarte w glistniku działają uspokajająco na układ nerwowy.
Wszystkie te właściwości glistnika sprawiły, że jaskółcze ziele jest polecane w stanach skurczowych dróg żółciowych, w kolce wątrobowej, w zapaleniach dróg żółciowych, w kamicy żółciowej niezależnie od jej umiejscowienia. Wyciągi z jaskółczego ziela są dobrym lekiem dla ludzi, którzy przebyli operację usunięcia pęcherzyka żółciowego, a mimo to nadal odczuwają dolegliwości. Mogą także z powodzeniem być stosowane w leczeniu zakażeń grzybiczych i bakteryjnych skóry, w leczeniu zakażeń narządów płciowych rzęsistkiem.
Glistnik – przeciwwskazania, skutki uboczne i działania niepożądane!
Ziele to powinno być używane wyłącznie pod kontrolą lekarza, ma silne właściwości i jego nadmiar może być szkodliwy.
Przeciwwskazaniem do stosowania jaskółczego ziela są ostre zapalenia błony śluzowej żołądka i jelit, czynna choroba wrzodowa (choć w tym przypadku zdania są podzielone), jaskra i końcowy okres ciąży.
Zbiór i suszenie
Ziele zbiera się od marca do maja, zanim zakwitnie i na początku kwitnienia. Suszyć należy w temperaturze do 40°C. Sok tej rośliny ma właściwości trujące, dlatego zbierać ją trzeba ostrożnie, w rękawiczkach.
Korzenie wykopuje się wczesną wiosną lub późną jesienią. Po oczyszczeniu suszyć należy w miejscach ocienionych, przewiewnych lub w suszarniach.
Apteczka Ziołowa, L. M. Krześniak, Wyd. Sport i Turystyka